Ah, dus zo verwarmen Zweden hun huis

Bijgewerkt: 10 maart 2024

In 2022 had meer dan 80% van de Nederlandse huishoudens een gasgestookte cv-ketel. In Duitsland stoken ze vaker op kolen of olie. Maar hoe doen ze dit in Zweden? In dit land zijn ze veel verder met betrekking tot energiebesparende maatregelen.

Februari 2023

Hoe dichter een land bij de arctische cirkel komt, hoe kouder het wordt. Dit betekent dat er ook meer gestookt moet worden om het toch warm in huis te krijgen. Ondanks dat het klimaattype overeenkomt met Nederland is het in Zweden vaak wel wat kouder. In dit land denken ze er niet aan om veel gas te verbruiken. Nee, ze pakken het heel anders aan.

De warmtepomp in Zweedse woningen

Meer dan 60% van de Zweedse huizen wordt verwarmd met een warmtepomp. Dit land is hier veel eerder mee begonnen dan veel andere Europese landen. Tussen de jaren 1985 en 1990 heeft de Zweedse overheid flink geïnteresseerd in waterkrachtcentrales. Vanaf toen werd het gebruik van warmtepompen gestimuleerd.

In de jaren 90 was Zweden zelfs wereldleider op het gebied van warmtepompen. Geen enkel ander land is er zo vroeg bij geweest.

Deze warmtepomp gebruiken ze het meest

Er zijn verschillende soorten warmtepompen. In Nederland kom je voornamelijk de lucht/lucht warmtepomp tegen. Deze haalt warmte uit de lucht. In het zuiden en het midden van Zweden is het de standaard om een lucht/water warmtepomp te installeren. Deze haalt niet alleen warmte uit de lucht maar ook uit het water.

Door heel Zweden kom je ook de elektrische water/water aardwarmtepomp tegen. Dit is een techniek waar we in Nederland niet zoveel gebruik van maken.

Een hoger salaris dus meer geld om te investeren

Het is een feit dat de Zweden ongeveer 12% meer verdienen dan Nederlanders. Hierdoor hebben ze ook een groter budget om te investeren in duurzame maatregelen. Denk hierbij aan de aanschaf van een warmtepomp, zonnepanelen of isolatie.

Vaak wordt gezegd dat zonnepanelen in Zweden helemaal niet effectief zijn. De zon zou hier minder schijnen maar dit klopt niet. In de zomer schijnt de zon hier vaker dan in Nederland. Daar komt nog bij dat de temperatuur in Zweden zelden boven de 30 °C uitkomt. Zonnepanelen kunnen namelijk slecht tegen warmte. Hierdoor werken ze minder effectief. Zonnepanelen zijn in Zweden dus zeker een goed idee.

Het gebruik van aardgas

Comfort en betaalbaarheid zijn belangrijk wanneer het op het verwarmen van huizen aankomt. Dankzij de warmtepomp is dit mogelijk. Maar de Zweden gebruiken ook aardgas om hun huizen te verwarmen. Het land zelf heeft geen aardgas en is dus afhankelijk van andere landen.

Elektrische kachels

Dankzij stuwmeren is er meer dan voldoende elektriciteit in Zweden. Dit verklaart ook waarom de warmtepomp hier zo populair is. Naast de warmtepomp in combinatie met een centraal verwarmingssysteem wordt er ook veel gebruik gemaakt van elektrische kachels.

Het infraroodpaneel is geschikt als bijverwarming maar kan in een kleine ruimte ook als hoofdverwarming dienen. Het paneel heeft een strak en modern design en neemt weinig ruimte in beslag. Het alternatief is de infraroodkachel. Infraroodverwarming is veilig in gebruik en ook nog eens zuinig.

Andere elektrische kachels zijn de halogeenverwarming, convectorkachel en de oliekachel. Maar ook de ventilatorkachel, hoewel deze niet zo effectief en ook minder populair is. In het jaar 1880 bouwde Zweden het eerste elektrisch verwarmd huis en liep hiermee ver op de tijd vooruit.

Kolen, hout en turf

Het komt bijna niet meer voor maar er zijn nog steeds Zweden die een combinatie van kolen, hout en turf gebruiken om hun huis te verwarmen. Dit is echter een milieuvervuilende oplossing. Voor Zweden met een beperkt budget is het wel goedkoper dan de aanschaf van een warmtepomp, zonnepanelen of het gebruik van elektrische verwarming.

De open haard of de houtkachel

Hout is een van de oudste energiebronnen die door de mens gebruikt wordt om woningen te verwarmen. Vroeger waren open haarden vrij simpel, hadden een slechte afvoer en waren slecht voor de gezondheid. De huidige open haard werkt een stuk effectiever. Vooral in hele kleine dorpjes kom je de open haard in Zweedse woningen vaak tegen. Niet alleen om te verwarmen maar ook omdat het gezellig is.

Een houtkachel oftewel inzethaard geeft convectiewarmte af waardoor hij effectief verwarmt. Ook de houtkachel kom je in sommige Zweedse huishoudens tegen.

Afbouw van fossiele energie

Het is niemand ontgaan dat het niet zo goed gaat met het klimaat. Hierdoor moeten we met zijn allen de fossiele energie fors afbouwen. Zweden is hier al sinds de oliecrisis van de jaren 80 mee bezig. Dit heeft ertoe geleid dat Zweden al bijna energieneutraal is. Hiermee behaalt Zweden veel sneller de klimaatdoelen dan andere landen.