Fijnstof door pelletkachel of houtkachel
Bijgewerkt: 1 maart 2023
Wat verspreiden ze toch een heerlijke warmte: de pelletkachel en de houtkachel. Een goed alternatief voor de centrale verwarming, al helemaal nu de gasprijs zo hoog is. Maar let op want met deze kachels komt er fijnstof in huis terecht. Een hoge concentratie is slecht voor de gezondheid.
Het verschil tussen een pelletkachel en een houtkachel
Deze kachels maken gebruik van biologische brandstoffen. Over het algemeen is een pelletkachel milieuvriendelijker, maar nog altijd slechter dan een elektrische kachel of centrale verwarming.
Een houtkachel gebruikt hout als brandstof. Hierbij is het belangrijk dat het om droog hout gaat. Meestal wordt gebruik gemaakt van essenhout, eikehout of berkenhout. Dennenhout is vooral heel goedkoop, maar niet de beste keuze.
Een pelletkachel stook je op houtpellets. Dit zijn cilindervormige korrels die gemaakt worden uit houtzaagsel en houtschaafsel. Over het algemeen is het verbruik van een pelletkachel goedkoper dan een houtkachel, alleen de aanschaf van deze kachels is juist duurder.
Fijnstof in huis door pelletkachel
Laten we beginnen met de pelletkachel, want hoeveel fijnstof komt hierbij vrij? Over het algemeen valt dit wel mee. De uitstoot van fijnstof bedraagt 0,60 kg per 1000 uur. Wanneer je deze kachel af en toe gebruikt vormt dit geen problemen. Maar zelfs wanneer je hem wat vaker inzet dan zal er geen grote hoeveelheid fijnstof in huis terechtkomen. Al helemaal niet wanneer je regelmatig ventileert.
Wanneer je af en toe kaarsen aansteekt dan zul je ook last hebben van fijnstof. Omdat een kaars op een lagere temperatuur brandt komt hier naar verhouding zelfs meer fijnstof bij vrij.
Twijfel je over de fijnstofconcentratie in de woning? Gebruik dan een speciale meter die niet alleen fijnstof detecteert maar ook CO en CO2 (afhankelijk van het apparaat). Meetapparatuur is verkrijgbaar vanaf € 79, oplopend tot ongeveer € 295. Veel van deze meetapparatuur bekijkt de gehele luchtkwaliteit in huis.
Fijnstof door de houtkachel
Wanneer je naar de houtkachel kijkt dan stoort deze veel meer schadelijke stoffen uit. Van een houtkachel is bekend dat deze ongeveer 3,5 kg fijnstof per 1000 uur uitstoot. Dat is fors meer dan bij de pelletkachel. Om precies te zijn: een houtkachel vervuilt de lucht vijf keer meer dan een pelletkachel.
Uit onderzoek blijkt zelfs dat houtkachels de grootste bron van fijnstofuitstoot is. Hiermee is hij vervuilender dan veel andere bronnen. In Nederland is houtstook voor ruim 23% de oorzaak van fijnstof die in onze lucht hangt. Dat is best wel veel.
De gevolgen van fijnstof
Eeuwenlang werden woningen verwarmd middels houtstook. Heeft dit altijd tot gezondheidsklachten geleid? Niet altijd, want het gaat erom dat er een goed afvoerkanaal aanwezig is. Zo kan fijnstof grotendeels naar buiten worden afgevoerd. Niet dat dit goed is voor het milieu, maar je voorkomt hiermee dat fijnstof in huis blijft hangen.
Wanneer je teveel fijnstof inademt komt dit diep in de longen terecht. Hierdoor ontstaat er een ontstekingsreactie. In het beste geval heb je last van hoesten of milde luchtwegklachten. Maar er kan ook benauwdheid of astma ontstaan. In ernstige gevallen kan fijnstof zelfs tot longkanker leiden.
Langdurige blootstelling aan fijnstof veroorzaakt in sommige gevallen een acuut hartinfarct of een beroerte. Je ziet dat fijnstof wel degelijk schadelijk is voor de gezondheid. Denk hier dan ook zeker niet te licht over.
Juiste afvoer van de houtkachel
Een houtkachel moet altijd zijn aangesloten op een rookkanaal. Meestal wordt hierbij gebruik gemaakt van een enkelwandige buis van RVS. De afvoer moet 0,5 m boven de nokhoogte van het dak uitkomen. Dit om te voorkomen dat de rook weer terugslaat.
Verder is het belangrijk dat zowel de houtkachel als de schoorsteen regelmatig worden schoongemaakt. Wanneer je de houtkachel elk winterseizoen gebruikt moet deze vóór gebruik helemaal zijn gecontroleerd.
Verder speelt de houtsoort mee. Droog hout vermindert de uitstoot van fijnstof met 74%, dit in vergelijking met halfdroog hout. Bovendien zal halfdroog hout tot drie keer minder warmte leveren. Hout van essen, berken of linden droogt veel sneller dan van eiken en beuken.
Goed gebruik van de houtkachel of de pelletkachel
Controleer altijd in verbrandingstechniek. Deze kachels zijn voorzien van een luchtregeling. In de opstartfase zorg je ervoor dat alles van lucht openstaat. Na 20 minuten maak je de primaire luchttoevoer dicht.
Verder is het raadzaam om de kachel niet helemaal te vullen met houtpellets. 30% moet altijd vrij blijven voor luchtcirculatie.
Tips met betrekking tot de pelletkachel
Wanneer je een pelletkachel hebt dan is de uitstoot een stuk minder dan bij een houtkachel, dat is al een voordeel. Maar er is nog meer dat je kunt doen om de uitstoot van fijnstof te verminderen. Bijvoorbeeld regelmatig onderhoud waarbij je de pelletkachel jaarlijks schoonmaakt. Uiteraard moet de kachel zijn aangesloten op een goed kanaal dat ook jaarlijks wordt schoon gemaakt.
Wanneer je een nieuwe pelletkachel koopt is het aan te raden om voor een model met een laag minimaal vermogen te gaan. Hiermee voorkom je dat de kachel continu uit- en weer aanslaat.
Gebruik altijd houtpellets die voorzien zijn van een keurmerk voor beter milieu of voorzien van het EN+ A1-keurmerk. Sla houtpellets in een droge ruimte op. Laat geen zakken op de grond liggen maar leg ze bijvoorbeeld op een pallet, zodat je zeker weet dat ze droog blijven.