Nederlanders klagen massaal over warmtepomp in de winter

Bijgewerkt: 10 maart 2024

Meer dan de helft van de Zweedse woningen wordt verwarmd middels een warmtepomp. In Nederland zijn we nog lang niet zover: in 2023 heeft minder dan 5% van de huishoudens een warmtepomp. Toch komt hij er steeds meer. De meeste consumenten zijn erg tevreden over, totdat de strenge winter zijn intrede doet. Een verlaagde effectiviteit en een hoop lawaai zijn de meest voorkomende klachten.

Januari 2023

Werking van de warmtepomp

Kijk je naar een warmtepomp dan lijkt het net een omgekeerde koelkast. Hij haalt warmte uit de lucht of, afhankelijk van het model, uit de aarde of het water. Dit kan ook wanneer het 10 graden vriest. Een warmtepomp werkt perfect tot vriestemperaturen tot -20 °C. Wordt het nog kouder dan verbruikt hij ontzettend veel stroom maar kan nog steeds warmte uit de lucht halen. Pas bij een temperatuur van 273 °C onder nul zit er geen energie meer in de lucht.

IJsvorming door koude lucht

Het probleem met een warmtepomp is dat hij buiten staat en hierdoor gevoelig is voor vrieskou. Als gevolg van koude lucht kan er ijsvorming op het apparaat ontstaan. Hierdoor werkt hij minder effectief en verbruikt meer energie om de woning warm te krijgen. Er zijn zelfs mensen die hun warmtepomp met een straalkacheltje ijsvrij proberen te houden.

Meer lawaai tijdens strenge winters

Wanneer de temperatuur onder het vriespunt duikt dan moet de warmtepomp veel harder werken. Dit brengt meer lawaai met zich mee. Maak op een koude dag maar eens een wandeling door een woonwijk: overal hoor je warmtepompen of misschien wel airco’s draaien. Die laatste zijn ook een soort warmtepompen en kunnen de woning aangenaam verwarmen.

Al dat lawaai kan hinderlijk zijn, vooral wanneer je buren een oudere warmtepomp hebben staan. Sinds 2022 moeten nieuwere warmtepompen aan bepaalde geluidseisen voldoen. Maar dan nog kun je niet voorkomen dat ze in de winter harder moeten werken en dus ook luidruchtiger zijn.

Warmtepompverwarming werkt niet

Af en toe ontstaan er klachten waarbij de warmtepompverwarming niet werkt. Dit heeft niet direct met het weer maar eerder met een lekkage te maken. Bij langzame lekkage van het koudemiddel kan het systeem niet genoeg warmte produceren. Hierdoor bereikt het apparaat de ingestelde temperatuur niet.

Is een warmtepomp wel zo effectief?

Met al die klachten komt de vraag naar boven of een warmtepomp wel zo effectief is. Dat een warmtepomp bij vriesweer harder moet werken dat is een feit. Dit geldt ook voor gas cv-ketels en elektrische cv-ketels. Die hebben het in de wintermaanden net zo moeilijk.

Over het algemeen is een warmtepomp twee keer effectiever dan een cv-ketel. Met een lucht- waterwarmtepomp bespaar je ongeveer € 1200 per jaar aan energie. Met een bodemwarmtepomp kan die besparing tot wel € 1700 per jaar oplopen.

Helaas vraagt een warmtepomp wel om een flinke investering. Een lucht-waterwarmtepomp kost ongeveer € 12.000, waarbij je in 2023 gemiddeld € 3000 subsidie krijgt. Dan moet je nog steeds € 9000 zelf betalen. Vanwege de besparing verdien je de warmtepomp in 9 jaar terug.

Een bodemwarmtepomp is veel effectiever maar kost wel rond de € 26.000. Dankzij de subsidie betaal je uiteindelijk rond de € 22.000. De bodemwarmtepomp heeft een langere terugverdientijd: ongeveer 13 jaar.

Schuiven naar boven